De overgang. Als deze periode zich aandient, is het fijn om je eigen lichaam goed te kennen. Je kan dan bepaalde signalen begrijpen en er op een effectieve manier mee omgaan. Het lichaam verandert immers, het past zich aan een nieuwe situatie aan, en dat gaat meestal niet geheel ongemerkt voorbij.
Iedere vrouw komt vroeg of laat in de overgang, maar wat gebeurt er nou eigenlijk in ons lichaam tijdens de overgang?
Om te weten wat er in ons lichaam gebeurt, is het goed om eerst iets meer te weten over de rol van hormonen. Het hormoonstelsel kan je een beetje vergelijken met een radiozender. Een radiozender stuurt een boodschap alle mogelijke richtingen uit, maar alleen een radio die afgesteld is op de juiste frequentie zal de zender ontvangen. Zo sturen de organen die hormonen produceren, via het bloed, stoffen in piepkleine hoeveelheden naar vrijwel alle organen. Alleen de organen of lichaamscellen die ‘openstaan’ ondervinden de invloed ervan. Deze invloed kan een vertragend of een stimulerend effect hebben. De werking van hormonen is heel specifiek.
De belangrijkste oorzaak van alle overgangsperikelen is de sterk verminderde productie door de eierstokken van het vrouwelijk hormoon oestrogeen. Dit hormoon speelt namelijk niet alleen een belangrijke rol bij de vruchtbaarheid, maar beïnvloedt tal van andere lichaamsfuncties. Het zorgt bijvoorbeeld voor een goede doorbloeding in de schede, een mooie gezonde huid, emotioneel evenwicht, sterke botten, de ontwikkeling van de borsten, maar heeft ook invloed op de conditie van de haren, urinewegen en bloedvaten. Dit verklaart dan ook waarom er zoveel uiteenlopende klachten kunnen optreden als de productie van oestrogeen terugloopt.
Hiervoor gaan we terug naar jouw geboorte. Bij de geboorte krijg je namelijk miljoen eicellen cadeau. Het proces van de eicellen komt pas op gang in de puberteit. In de puberteit ga je namelijk FSH (Follikel Stimulerend Hormoon) afscheiden, dit zorgt ervoor dat de eicellen die je bij de geboorte hebt meegekregen in de eierstokken gaan rijpen. Vanaf dit moment komt ook de hormoonproductie op gang. De eierstokken produceren nu ook het vrouwelijk hormoon oestrogeen. Dit zal je lichaam wel gemerkt hebben. De borsten begonnen te ontwikkelen en er ontstond haargroei op diverse plekken op het lichaam.
Ongeveer twee jaar later kreeg je je eerste menstruatie. Het duurde een aantal jaar voordat je hormoonhuishouding wat stabieler werd, je herkent het vast wel; verdrietige en vrolijke stemmingen wisselden elkaar af, huilbuien een aanvaringen met ouders etc.
Elke maand zorgen hormonen dat een eicel volledig rijpt. Ongeveer 14 dagen voor de menstruatie komt de eicel vrij, oftewel de eisprong of ovulatie. Wanneer de eicel niet wordt bevrucht, worden de voorbereidingen op een zwangerschap stopgezet en uitgescheiden. Dat is de menstruatie. Dit gaat vele jaren door. Al die tijd geeft de hypofyse (een orgaantje in het hoofd) signalen naar de eierstokken om elke maand een eicel te laten rijpen.
Rond het 45ste levensjaar gaan de eierstokken steeds minder op deze signalen reageren. Vergelijk het met kinderen die nauwelijks nog luisteren naar hun ouders tijdens de puberteit. Het maandelijkse ritme verandert.
In een reactie daarop stuurt de hypofyse grotere hoeveelheden van het hormoon FSH, in een poging om de overgebleven follikels te laten rijpen. De eierstokken produceren ondertussen steeds minder oestrogeen. Deze hormoonruzies (lees: hormoonschommelingen) zorgen ervoor dat je last krijgt van vervelende lichamelijke en emotionele klachten.
Bij het opvoeden van kinderen krijg het al vaak te horen; ‘het is een fase’. Ook de overgang behoort tot een fase waar iedere vrouw mee te maken krijgt. Gemiddeld duurt deze periode 7 tot 10 jaar en kan die gepaard gaan met hele vervelende klachten:
En zo zijn er nog vele andere klachten die tijdens deze (soms lange) fase kunnen optreden. Onthoud goed dat er vaak goed iets tegen de klachten te doen is. Iedere vrouw is uniek. Daarom is het belangrijk dat jouw hele situatie goed in kaart wordt gebracht. Ga daarom eens langs bij een Care for Women specialiste. Gevestigd door heel Nederland, waar je zonder verwijzing en lange wachttijden terecht kan. Vaak zelfs vergoed vanuit de aanvullende verzekering.
