Anticonceptie is er ter voorkoming van de zwangerschap.
In de volksmond zeggen we vaak: ‘de pil’. In de pil zitten hormonen die effecten hebben op je eierstokken en je baarmoeder. Maar hoe werkt de pil eigenlijk? En welke soorten zijn er? Dat zullen we hier beantwoorden.
Het slikken van de anticonceptiepil voorkomt dat je zwanger wordt. De anticonceptiepil is een zeer betrouwbaar voorbehoedsmiddel. Bij juist gebruik voorkomt de pil in meer dan 99 procent van de gevallen een zwangerschap.
De pil heeft een drievoudige werking om zwangerschap te voorkomen. Ten eerste wordt de groei en rijping van een eicel geremd zodat er geen eisprong (ovulatie) plaats vindt. Dit komt omdat de afgifte van FSH (Follikel Stimulerend Hormoon) en LH (Luteïniserend Hormoon) uit de hypofyse wordt geremd. Verder wordt het slijmvlies van de baarmoedermond dik en stug en daardoor bijna ondoordringbaar voor sperma. Ten slotte verandert het slijmvlies van de baarmoederwand zodat het voor een eventuele bevruchte eicel vrijwel onmogelijk is om zich in te nestelen.
Er zijn drie soorten anticonceptiepillen:
• Traditionele combinatiepil met ethinylestradiol.
• Combinatiepil met lichaamseigen estradiol .
• Progestageen-alleen pil.
De traditionele combinatiepil bevat oestrogeen en progestageen. Het progestageen is belangrijk voor het anticonceptieve effect en de oestrogenen zijn nodig voor de stabilisatie van het endometrium (baarmoederslijmvlies). Naast combinatiepillen zijn de anticonceptiering en de anticonceptiepleister alternatieve anticonceptiemethoden die oestrogeen en progestageen bevatten.
Combinatiepillen worden ingedeeld op basis van de hoeveelheid oestrogeen per pil, de ‘fase’ of de ‘generatie’. Op basis van de hoeveelheid oestrogeen wordt onderscheid gemaakt tussen 50 pillen, sub-50 pillen en sub-30 pillen.
• De 50 pillen bevatten meer dan 50 microgram.
• De sub-50 pillen minder dan 50 microgram.
• De sub-30 pillen minder dan 30 microgram oestrogeen.
De generatie geeft aan in welk jaar de pil op de markt is gekomen. De pillen van de eerste generatie zijn de oudste pillen. Het aantal fasen van een pil wordt bepaald door het aantal verschillende typen pillen in een strip. Bij één-fase-pillen hebben alle pillen in de strip dezelfde samenstelling. Bij twee- of drie-fasen-pillen zijn er respectievelijk twee of drie verschillende samenstellingen. Er zijn traditionele combinatiepillen met strips van 21, 22 of 24 pillen per strip. Na het afronden van de strip volgt een stopweek en word je ongesteld. Je bent zowel tijdens de periode dat je de pil slikt, als in de stopweek beschermd tegen zwangerschap. Bovendien kun je met de meeste combinatiepillen incidenteel je stopweek (en dus je ongesteldheid) overslaan door na het einde van de strip direct over te gaan op een nieuwe strip.
De pillen met lichaamseigen hormoon zijn ook combinatiepillen, maar in plaats van het ‘traditionele oestrogeen’ genaamd ethinylestradiol bevatten deze pillen estradiol of estradiolvaleraat (dat in je lichaam wordt verwerkt tot estradiol). Estradiol is een hormoon dat van nature in de eierstokken van je lichaam wordt aangemaakt.
Er zijn in totaal twee soorten anticonceptiepillen met lichaamseigen hormoon op de markt in Nederland. De ene bevat estradiolvaleraat dat in je lichaam omgezet wordt in estradiol en een progestageen dat is afgeleid van testosteron, het mannelijk geslachtshormoon. De andere bevat hetzelfde oestrogeen als dat je eigen lichaam van nature aanmaakt en een progestageen dat is afgeleid van progesteron. De strips van deze pillen bevatten 28 pillen, je slikt dus elke dag een pil. Een aantal van deze pillen (2 of 4) zijn placebo’s en bevatten dus geen hormonen, dit zijn dan je placebo-dagen. Je bent ook beschermd tegen zwangerschap tijdens de placebo-dagen en je ongesteldheid.
De progestageen-alleen pil of minipil bevat geen oestrogeen en wordt daarom ook de prostageen-alleen pil genoemd. Naast de progestageen-alleen pil bestaan nog andere anticonceptiemiddelen die alleen prostageen bevatten, namelijk de prikpil, het hormoonspiraaltje en een anticonceptiestaafje.
De progestageen-alleen pil is geschikt voor vrouwen die geen oestrogenen mogen gebruiken of wanneer je last hebt van oestrogeen-gerelateerde bijwerkingen. Daarnaast is een progestageen-alleen methode bij uitstek geschikt als hormonale vorm van anticonceptie bij borstvoeding, omdat er dan geen oestrogenen in de borstvoeding terecht komen. In een pilstrip van de progestageen-alleen pil zitten 28 pillen, er is dus geen stopweek en je hebt er geen invloed op wanneer je ongesteld wordt. De progestageen-alleen pil is even betrouwbaar in het voorkomen van zwangerschap als de combinatiepillen.
De één is al heel jong seksueel actief, de ander pas veel later. Wanneer het moment ook komt, zorg dat je als het zover is goed voor jezelf zorgt. Denk goed na of je er wel aan toe bent en het echt wilt. Geniet van seksualiteit, maar wees zuinig op je lichaam. Bedenk ook goed hoe je jezelf wilt beschermen tegen een SOA en ongewenste zwangerschap. Het is heel normaal om vragen te hebben over anticonceptie en seksualiteit. De Care for Women specialiste kan je hierbij helpen.
Tijdens een consult vertelt de specialiste welke vorm van anticonceptie voor jou het beste is, welke middel geschikt is bij acne en/of menstruatieproblemen en waar je op moet letten om optimaal beschermd te zijn, bijvoorbeeld als je de pil vergeet. Je kunt hier zonder doorverwijzing van je huisarts terecht en verschillende aanvullende zorgverzekeringen vergoeden het consult. Klik hier om een afspraak te maken.
