Stoppen met de pil tijdens de overgang: wanneer is het veilig?

Care for Women Icon
Care for Women Icon

Veel vrouwen blijven tot op latere leeftijd de anticonceptiepil gebruiken. Dat is logisch: de pil voorkomt een zwangerschap, geeft vaak een regelmatige cyclus en kan overgangsklachten verminderen. Maar rond je 50e speelt de vraag: wanneer is het verstandig om te stoppen met de pil tijdens de overgang, en welke risico’s loop je als je doorgaat? In dit artikel lees je wat er in je lichaam gebeurt tijdens de overgang, wanneer het moment komt om te stoppen met de pil en welke alternatieven geschikt zijn na je 50e.

Wat doet de pil tijdens de overgang?

De anticonceptiepil bevat de hormonen oestrogeen en progestageen. Die onderdrukken je natuurlijke menstruatiecyclus. Daardoor:

  • vindt er meestal geen eisprong meer plaats.
  • wordt het baarmoederslijmvlies dunner, waardoor innesteling moeilijker wordt.
  • verandert het baarmoederhalsslijm, zodat zaadcellen minder makkelijk doordringen.

Tijdens de overgang produceren je eierstokken geleidelijk minder hormonen. Je lichaam beweegt richting het einde van de vruchtbare fase. Gebruik je de pil, dan blijft je hormoonspiegel kunstmatig stabiel, waardoor de natuurlijke schommelingen van de overgang worden onderdrukt.

De bloeding in de stopweek is geen echte menstruatie, maar een onttrekkingsbloeding. Daardoor kun je niet zien of je eigen cyclus al is veranderd of gestopt. Met andere woorden: de pil maskeert overgangssignalen zoals onregelmatige menstruaties en het uitblijven van een eisprong. Dit maakt het lastig om vast te stellen of je al in of voorbij de menopauze (je laatste menstruatie) bent.

Hoe weet je of je in de overgang bent?

De overgang is de periode waarin je lichaam stopt met de maandelijkse eisprong. De menopauze is je allerlaatste menstruatie. Je weet zeker dat je deze fase hebt bereikt als je 12 maanden achter elkaar geen bloeding hebt gehad, zonder hormonale anticonceptie. Gemiddeld vindt de menopauze plaats tussen je 51e en 52e levensjaar, maar dit kan per persoon verschillen. Erfelijkheid speelt hierbij een rol: kijk naar de leeftijd waarop je moeder of zussen in de overgang kwamen om een inschatting te maken.

Wanneer kun je veilig stoppen met de pil tijdens de overgang?

Meestal wordt geadviseerd om rond je 52e te stoppen met de pil. De pil maskeert overgangssignalen, zoals het uitblijven van een natuurlijke menstruatie. Door te stoppen krijgt je lichaam de kans om zijn eigen ritme te laten zien. Pas als je 12 maanden achter elkaar geen bloeding hebt gehad zonder gebruik van hormonale anticonceptie, kun je ervan uitgaan dat je de menopauze hebt bereikt en niet meer vruchtbaar bent. Tot die tijd is het verstandig om een andere vorm van anticonceptie te gebruiken als je een zwangerschap wilt voorkomen.

Waarom is stoppen met de pil belangrijk na je 50e?

Na je vijftigste nemen de gezondheidsrisico’s toe. De combinatiepil verhoogt de kans op:

  • trombose
  • hart- en vaatziekten
  • hoge bloeddruk
  • een licht verhoogd risico op borstkanker

Deze risico’s worden groter bij factoren zoals roken, overgewicht, weinig beweging of een familiegeschiedenis van hart- en vaatziekten. Daarom wordt het gebruik van de combinatiepil na je 50e meestal ontraden, en zeker na je 52e.

Welke anticonceptie kun je gebruiken na je 50e?

Als je nog niet zeker weet of je door de overgang heen bent, blijft anticonceptie nodig. Hormonale anticonceptie met oestrogeen (zoals de combinatiepil) wordt meestal afgeraden. Andere geschikte opties zijn:

  • Condooms: hormoonvrij en beschermen ook tegen soa’s.
  • Koperspiraal: hormoonvrij en werkzaam tot 10 jaar.
  • Hormoonspiraal of minipil: soms geschikt, maar alleen in overleg met een specialiste.

Stoppen met de pil: een persoonlijke keuze

De overgang is een belangrijke fase in het leven van elke vrouw, en de beslissing om te stoppen met de pil vraagt om goede begeleiding. Het is niet alleen een kwestie van vruchtbaarheid, maar ook van gezondheid op de lange termijn. Door tijdig over te stappen op een andere vorm van anticonceptie of deze af te bouwen onder begeleiding, geef je je lichaam de kans om weer in zijn natuurlijke ritme te komen, en voorkom je onnodige gezondheidsrisico’s.

Persoonlijk advies over anticonceptie en de overgang

Twijfel je over het juiste moment om te stoppen met de pil of heb je last van overgangsklachten? De specialisten van Care for Women staan voor je klaar met persoonlijk en deskundig advies. Samen kijken we naar jouw lichaam, klachten en wensen, zodat jij een keuze maakt die past bij jouw levensfase.

Veelgestelde vragen

Wanneer weet ik zeker dat ik in de overgang zit?

Je weet zeker dat je de menopauze hebt gehad, als je 12 maanden achter elkaar geen menstruatie hebt gehad, zonder gebruik van hormonale anticonceptie. De overgang zelf is de periode rondom de menopauze, waarin hormonale schommelingen overgangsklachten kunnen veroorzaken zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen.

Kan ik tijdens de overgang nog zwanger worden?

Ja, tot je officieel in de menopauze bent (dus 12 maanden zonder menstruatie), kun je nog zwanger worden. Daarom is anticonceptie belangrijk zolang je nog een menstruatie hebt.

Wordt een consult bij Care for Women vergoed?

Ja, in veel gevallen wel. Consulten bij Care for Women vallen onder de aanvullende verzekering bij veel zorgverzekeraars. Je hebt geen verwijzing van je huisarts nodig. Het is wel verstandig om vooraf je polis te checken.