“Alsof mijn lichaam nog niet begrijpt dat het tijd is om op te staan” | Carmen (25)

Care for Women Icon
Care for Women Icon

Daar zijn we weer! November is aangebroken en naast dat het buiten steeds kouder en donker wordt, is er nog iets waar ik elk jaar weer even aan moet wennen: de wintertijd. Elk jaar vraag ik me weer af waarom het verzetten van de klok me zo uit balans lijkt te brengen. Wat doet dat ene uurtje nou echt met je lichaam? Nou, meer dan je misschien denkt!

Voor mij, als iemand die behoorlijk gevoelig is voor hormonale schommelingen, merk ik meteen dat de overgang naar de wintertijd effect heeft op mijn slaapritme en energie. Misschien herken je het wel: de klok gaat een uur terug, maar jouw interne klok heeft daar geen boodschap aan. Dit lijkt misschien een klein verschil, maar in werkelijkheid heeft het behoorlijk wat invloed op mijn dag-nacht ritme en mijn hormonen.

Misschien weet je dit al, maar onze hormonen houden van regelmaat. De twee belangrijkste spelen hier zijn cortisol, ons ‘stresshormoon’, en melatonine, het hormoon dat ervoor zorgt dat we slaperig worden. Normaal gesproken begint mijn lichaam ’s ochtends wat cortisol te produceren om me op gang te helpen. Aan het eind van de dag neemt melatonine het over, waardoor ik rustig kan ontspannen en in slaap val. Maar wanneer de klok ineens een uur teruggaat, raakt dat hele ritme in de war.

Na de overgang naar de wintertijd merk ik dat ik ’s ochtends langer blijf snoozen, alsof mijn lichaam nog niet begrijpt dat het tijd is om op te staan. Mijn cortisol lijkt dan even een dutje te doen! Dat kan best vervelend zijn, vooral als je gewoon weer moet werken of studeren. En aan de andere kant, zodra het om 17:00 uur donker wordt, lijkt mijn melatonine ineens in overdrive te gaan. Ik word veel sneller moe, terwijl het eigenlijk nog midden op de dag is. Zo lastig!

Nu wil ik natuurlijk niet alleen maar klagen, want ik heb door de jaren heen wel wat manieren gevonden om me aan de wintertijd aan te passen. Misschien heb jij er ook iets aan! 

  1. Licht is je beste vriend
    Wat ik echt heb gemerkt, is hoe belangrijk licht is voor mijn hormoonhuishouding. Zodra de dagen korter worden, begin ik de dag met zoveel mogelijk natuurlijk licht. Een korte ochtendwandeling, zelfs als het koud is, doet wonderen! En voor die donkere ochtenden en avonden gebruik ik een lichttherapielamp. Dit helpt mijn lichaam om het dag-nacht ritme beter in balans te houden.
  2. Een andere manier waarop ik mijn hormonen een handje help, is door in de avond echt bewust rust te nemen. Melatonine komt het beste tot zijn recht als ik mijn dag rustig afsluit. Dus geen fel schermlicht meer een uur voordat ik ga slapen! Ik heb een klein avondritueel dat me helpt ontspannen: een kopje kruidenthee, een goed boek (op papier!) en soms een korte meditatie. 
  3. Vroeger naar bed, zonder schuldgevoel

En ja, als ik moe ben, dan geef ik daar gewoon aan toe. In plaats van vechten tegen die vermoeidheid, ga ik vaak wat eerder naar bed. Mijn lichaam heeft die rust hard nodig, zeker in die overgangsperiode. Ik zie het als investering in mijn energie voor de rest van de week. 

Ondanks deze tips blijft de overgang naar de wintertijd voor mij altijd even wennen. Het voelt een beetje alsof ik me elke keer opnieuw moet aanpassen, niet alleen aan de donkere dagen, maar ook aan wat mijn hormonen doen. Maar weet je, dat is okay. Ik heb geleerd om naar mijn lichaam te luisteren en wat liever voor mezelf te zijn in deze periode. Hormonen reageren nou eenmaal op veranderingen in licht en ritme en dat is helemaal normaal.

Dus als jij je ook wat vermoeider of uit balans voelt na het verzetten van de klok, weet dan dat je niet alleen bent! Hopelijk heb je iets aan mijn tips en helpt het je om wat zachter voor jezelf te zijn in donkere maanden. En mocht je zelf nog goede tips hebben, deel ze vooral! Samen komen we deze wintertijd door, toch?