De feestdagen zijn voor veel mensen een gezellige tijd, maar kunnen tegelijkertijd veel van je vragen. Drukte, sociale verplichtingen en een volle agenda zorgen ervoor dat je lichaam in de actiestand blijft staan. Misschien merk je dat je slechter slaapt, sneller geïrriteerd bent of dat bestaande hormonale klachten ineens duidelijker aanwezig zijn. Dat is geen toeval: stress heeft een directe invloed op je hormonen.
Een beetje stress of spanning is heel normaal en zelfs nuttig. Je lichaam reageert op ‘dreigende’ situaties, houdt je alert en helpt je door drukke momenten heen. Maar als stress te lang aanhoudt, bijvoorbeeld door werk, familie, zorgen of gewoon de hectiek van december, dan reageert je lichaam daarop. Hormonen spelen een grote rol in hoe je je voelt en stress kan deze balans gemakkelijk verstoren. Daardoor kunnen bestaande klachten soms extra verergeren in periodes van stress.
Bij stress maakt je lichaam stresshormonen aan zoals cortisol, adrenaline en noradrenaline. Dit is een gezond mechanisme: je lichaam zet als het ware een tandje bij. Tegelijkertijd heeft stress invloed op andere hormonen die je cyclus, stemming en energieniveau reguleren.
Cortisol en progesteron worden bovendien uit dezelfde bouwstoffen aangemaakt. Wanneer je lichaam veel cortisol nodig heeft, krijgt de aanmaak en balans van andere hormonen minder prioriteit. Je lichaam kiest in stressvolle situaties altijd voor overleven boven herstel of voortplanting. Dat kan zich uiten in slechter slapen, meer prikkelbaarheid, aanhoudende vermoeidheid of een gespannen gevoel.
Op het moment dat je lichaam veel cortisol aanmaakt en je geslachtshormonen de ondergeschikte positie aannemen, kunnen hormonale klachten toenemen. Zo kun je meer last krijgen van:
Ook tijdens de overgang kunnen klachten duidelijker aanwezig zijn in periodes van stress.
Merk je dat alles even te veel wordt en dat je hormonale klachten toenemen? Sta dan eens stil bij wat jou op dit moment het meeste energie kost en wat de meeste stress veroorzaakt. Is het werk, familie of simpelweg de drukte van de feestdagen? Door je stressfactoren te achterhalen, kun je jouw klachten gericht aanpakken. De volgende tips kunnen je helpen om meer rust te ervaren:
Waarom merk ik hormonale klachten soms pas na een drukke periode?
Tijdens stress houdt je lichaam zich staande. Pas wanneer de druk afneemt, komt er ruimte om signalen te voelen. Het is niet ongewoon dat klachten juist na de feestdagen of een intensieve periode duidelijker worden.
Heeft voeding invloed op hoe mijn lichaam met stress omgaat?
Ja. Onregelmatig eten of veel snelle suikers kunnen zorgen voor schommelingen in je bloedsuikerspiegel. Dit vraagt extra van je stresssysteem en kan hormonale klachten versterken. Regelmatig en voedzaam eten helpt je lichaam juist om beter in balans te blijven.
Wanneer is het verstandig om hulp te zoeken?
Als je klachten je dagelijks leven beïnvloeden, als je langdurig slecht slaapt of als je merkt dat stress en hormonale klachten elkaar blijven versterken. Een specialiste kan met je meekijken naar oorzaken en een plan dat bij jou past.
Care for Women is de eerste organisatie die zich inzet op het gebied van hormonale problemen bij vrouwen. Met ruim 100 locaties behoort Care for Women tot één van de grootste organisaties op dit vakgebied...
