Het leven van een vrouw kent bijzondere overgangen. Het woord “overgang” betekent immers dat je van de ene fase naar de andere reist, net zoals een brug de verbinding vormt tussen twee oevers. In het leven van vrouwen markeren hormonale veranderingen deze overgangen: van de eerste menstruatie tot zwangerschap, kraamtijd en uiteindelijk de menopauze. Laten we samen een reis maken door deze fasen en ontdekken wat er hormonaal gebeurt in het vrouwenleven.
De reis van een vrouw begint al vóór haar geboorte. Vanaf het moment van bevruchting ligt het geslacht vast in het DNA. Pas rond de zevende week na de bevruchting begint het geslacht zich fysiek te ontwikkelen. Als het embryo mannelijk is, produceert het kleine testikeltje testosteron, dat ervoor zorgt dat de geslachtsorganen in mannelijke richting ontwikkelen. Bij het ontbreken van testosteron groeien de organen in vrouwelijke richting.
Bij meisjes zijn sommige organen al vanaf de geboorte gevoelig voor vrouwelijke hormonen. Zo kan er bij een pasgeboren meisje afscheiding uit de borstklieren (heksenmelk) ontstaan, of zelfs een klein beetje bloedverlies uit de schede. Dit komt doordat het lichaam reageert op de hormonen die via de navelstreng van de moeder werden ontvangen. Na de geboorte stopt die toevoer abrupt, wat deze vroege verschijnselen kan veroorzaken.
In de eerste tien jaar is er weinig verschil tussen jongens en meisjes. Maar daarna begint bij meisjes de borstvorming, gevolgd door schaamhaar en uiteindelijk de eerste menstruatie, de menarche. Deze overgangsperiode is een van de belangrijkste in het vrouwenleven. Het samenvallen van deze lichamelijke veranderingen met de puberteit zorgt niet alleen voor fysieke transformaties, zoals de groeispurt en nieuwe lichaamsvormen, maar ook voor emotionele schommelingen.
Hoewel de eerste menstruatie het begin van de vruchtbaarheid markeert, duurt het vaak nog een paar jaar voordat de cyclus regelmatig en voorspelbaar wordt.
De vruchtbare fase beslaat een groot deel van het vrouwenleven, ongeveer 35 tot 40 jaar. In deze periode is het lichaam voorbereid op zwangerschap en bevalling. Zwangerschap en kraamtijd zijn echter opnieuw momenten van hormonale verschuivingen. Tijdens de zwangerschap stopt de menstruatie en na de bevalling neemt borstvoeding het hormonale roer over.
Een van de meest emotionele overgangen in deze fase is misschien wel de overgang naar het moederschap. Naast de fysieke veranderingen kan deze levensfase ook psychisch intensief zijn.
Maar uiteindelijk komt er een einde aan de vruchtbare levensfase. Wanneer de menstruatie onregelmatig wordt, kondigt zich een nieuwe overgang aan: de overgang naar de menopauze.
De menopauze markeert de allerlaatste menstruatie en het einde van de vruchtbare levensfase. Dit is de tegenhanger van de menarche. Tegenwoordig duurt deze fase gemiddeld meer dan 30 jaar. Hoewel het lichaam het zonder de eierstokken moet stellen, hoeft dit niet meteen problemen te geven.
Toch kunnen in de loop van de jaren klachten ontstaan die samenhangen met het wegvallen van de hormonen, zoals botontkalking of hart- en vaatziekten. De focus ligt in deze levensfase op het behouden van een goede kwaliteit van leven en het voorkomen van ziekten.
De laatste levensfase, het senium, gaat vaak gepaard met ouderdomsverschijnselen en gezondheidsproblemen. Het doel van preventieve gezondheidszorg is om deze periode van ziekte zo kort mogelijk te houden en de gezonde, actieve jaren zo lang mogelijk te laten duren.
Een goede voorbereiding begint al tijdens de overgangsjaren. Zelfzorg, gezonde keuzes en het omgaan met hormonale veranderingen spelen een belangrijke rol in een langer en gezonder leven.
De levensfasen van een vrouw zijn doordrenkt van verandering en groei, van de eerste levensdagen tot de oude dag. Het is een reis van kracht, veerkracht en transformatie. Door bewust om te gaan met deze overgangen en te luisteren naar het lichaam, kan iedere vrouw de balans vinden die past bij haar unieke levenspad.
Care for Women is de eerste organisatie die zich inzet op het gebied van hormonale problemen bij vrouwen. Met ruim 100 locaties behoort Care for Women tot één van de grootste organisaties op dit vakgebied...
